Lista aktualności Lista aktualności

Historia Nadleśnictwa

Krótki rys historyczny Nadleśnictwa Nidzica

Nadleśnictwo Nidzica powstało z połączenia w roku 1973 nadleśnictw Koniuszyn i Nidzica.
W skład obu nadleśnictw wchodziły poniemieckie lasy państwowe oraz upaństwowione lasy prywatne i majątkowe. W okresie od 1945 roku do 1964 oba nadleśnictwa zalesiły 6000 ha gruntów porolnych. Leśni kronikarze wymieniają pierwszych polskich pracowników leśnych z naszego terenu. Dla dzisiejszych leśników i mieszkańców Nidzicy, w większości nazwiska te nic nie mówią, mimo to warto przywołać kilka z nich za Władysławem Fafińskim – kronikarzem leśnictwa na Warmii i Mazurach: Władysław Kruszyński pierwszy polski nadleśniczy w Koniuszynie (w latach 1945-49), Jan Dziadkowski, Jerzy Zajączkowski – pierwsi nadleśniczowie nadleśnictwa Napiwoda, leśniczowie: Mieczysław Gwizdała, Piotr Lewkowicz, Józef Chrzanowski.
Do pokolenia pionierskiego leśników należy też zaliczyć tych, którzy przeszli na emerytury w ostatnich 20 latach, po przepracowaniu w tutejszych lasach 30-40 lat. Są to m.in. leśniczowie: Tadeusz Breński, Mieczysław Ziomek, Kazimierz Bartnicki, Jerzy Lewicki, Jan Piasecki, Władysław Dzięgała, podleśniczowie: Stanisław Wąsiel, Piotr Żeszko, nadleśniczowie: Aleksander Fudała, Stanisław Kłosowski, Zdzisław Jedynak, Ryszard Bonczar.     

    Krótka historia regionu

Cały obszar, który znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Nidzica pokrywała niegdyś puszcza pierwotna. Zbiorowiska leśne podobne do obecnych (zachowane we fragmentach, w najmniej zniekształconej formie w rezerwatach i parkach narodowych) uformowały się na tym terenie około 10000 lat p.n.e. Była to najpierw tundra, potem wraz z ociepleniem klimatu pojawiły się gatunki liściaste.

Ślady trwałego osadnictwa, któremu sprzyjały dogodne warunki przyrodnicze pochodzą z młodszej epoki kamienia (4000-1700 l p.n.e.).

Osady zakładane były nad wysokimi tarasami dolin zalewiskowych Nidy i Szkotówki lub  pomiędzy bagnami. Na południowo zachodnim krańcu jeziora Kownatki odnaleziono osadę zbudowaną przy brzegu jeziora na palach nad lustrem wody. W dolinie Szkotówki we wsi Wierzbowo odkryty został grób z epoki amfor kulistych.  W starożytności i we wczesnym średniowieczu południowa część tego terenu stanowiła rubież graniczną odmiennych etnicznie ludów – bałtyckiego i słowiańskiego. Rejon Nidy i Szkotówki w III i IV wieku naszej ery stanowił już odrębną prowincję kulturową, która została określona jako kultura wschodnio-pomorsko-mazowiecka.

W czasach średniowiecza Krzyżacy prowadzili kolonizację Wielkiej Puszczy i tak w połowie XV wieku zachodnie Mazury, aż po starostwo szczycieńskie były już zagospodarowane.  Dzieło kolonizacji puszczy kontynuował również książę Albrecht. W całym okresie jego rządów w powiecie niborskim  powstało 30 nowych wsi. W tym czasie ważnym źródłem dochodów książęcych były wpływy z eksploatacji lasów. Handel drewnem i jego przetwórstwo odgrywały w słabo rozwiniętej gospodarce ważną rolę. Wielkim bogactwem Mazur była mnogość dzikiej zwierzyny, która przyciągała tu władców.

Na przestrzeni wieków ekspansja osadnicza człowieka spowodowała trwałe zmiany w stanie lasów, powodując zmniejszanie się obszarów leśnych. W XVII wieku las znajdował się już pod ścisłą kontrolą specjalnie do tego wyznaczonych strażników, jednak nadal prowadzona w nim była nieracjonalna i rabunkowa  gospodarka. Gospodarstwo leśne jako odrębna gałąź gospodarstwa rolnego zaczęło kształtować się w latach siedemdziesiątych XVIII wieku. Lasy zostały pomierzone i podzielone na leśnictwa. Opracowane zostały dla nich długookresowe plany gospodarcze.